Besluitvorming is in essentie het kiezen van de best mogelijke optie uit wat er beschikbaar is. Het speelt een belangrijke rol in elke functie en organisatie, omdat het bepaalt hoe werkzaamheden worden uitgevoerd, hoe problemen worden opgelost en of processen soepel verlopen of juist vastlopen. Je kunt het vergelijken met het kiezen van een maaltijd op basis van wat er in je koelkast ligt: je werkt met wat je hebt, en probeert daar het beste van te maken. Alleen zijn de gevolgen op de werkvloer vaak net iets groter dan bij het avondeten.
Er zijn verschillende methoden waarop besluiten genomen kunnen worden op de werkvloer:
- Strategic decision-making: This involves long-term planning and setting the direction of the organization. These decisions are generally made by top management and have a significant impact on the overall success of the business.
- Tactical decision-making: This focuses on the implementation of strategic decisions through medium-term planning. These decisions are usually made by middle management to allocate resources and guide departments in achieving the company’s goals.
- Operational decision-making: This concerns day-to-day activities and immediate problem-solving methods to ensure the smooth running of the company. These decisions are often made quickly by frontline managers or employees.
Besluitvormingstechnieken
Nu we de verschillende vormen van besluitvorming binnen een organisatie hebben besproken, is het tijd om creatief aan de slag te gaan en meer te ontdekken over diverse besluitvormingstechnieken. Veel van deze technieken zijn toepasbaar op alle soorten besluitvorming, inclusief de eerder genoemde, waardoor ze geschikt zijn voor vrijwel elke situatie.
Laten we van start gaan!
1. Pareto-analyse (de 80/20-regel)
Stel je voor: je hebt een berg problemen voor je liggen. Nu zegt iemand dat je door maar een klein deel daarvan op te lossen, al het meeste gedoe kunt verminderen. Klinkt te mooi om waar te zijn? Maak kennis met de Pareto-analyse, ook wel de 80/20-regel genoemd. Deze methode helpt je om je te richten op de cruciale 20% van de problemen die verantwoordelijk zijn voor 80% van de impact.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Maak een lijst van alles wat er fout gaat.
- Identificeer welke problemen de grootste impact hebben en geef ze een score op basis van de mate waarin ze de situatie verstoren.
- Selecteer de 20% belangrijkste problemen. Dit zijn de ‘grote vissen’ waar je prioriteit aan moet geven.
- Begin met het aanpakken van deze ‘grote vissen’. Zo behaal je het hoogste resultaat.
Scenario in de praktijk:
Stel je een softwarebedrijf voor dat regelmatig deadlines mist. Ze nemen de tijd om alles wat misgaat in kaart te brengen en ontdekken dat de meeste vertragingen ontstaan door een paar bugs en langzame reacties van een leverancier, die samen zo’n 20% van het probleem vormen. Ze pakken deze knelpunten direct aan: bugs worden sneller opgelost en ze zorgen voor betere communicatie en afspraken met de leverancier om het proces te versnellen. Al snel verlopen de projecten soepeler, zijn klanten tevredener en hoeft het team minder overuren te maken.
2. Delphi-techniek
De Delphi-techniek is een slimme methode om problemen op te lossen, waarbij je een groep deskundige medewerkers betrekt zonder dat ze direct met elkaar overleggen. Iedereen schrijft zijn ideeën op, waarna deze verzameld, door elkaar gehusseld en weer gedeeld worden met de groep. Dit proces herhaal je meerdere keren, totdat er overeenstemming ontstaat. Zo bereik je consensus zonder de chaos van een groepsdiscussie.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Identificeer experts of mensen die verstand van zaken hebben over het probleem.
- Stuur ze een vragenlijst en vraag om hun briljante ideeën voor oplossingen.
- Geef een anonieme samenvatting van de reacties en stuur die terug voor een volgende ronde.
- Ga door totdat de groep het eens is.
Scenario in de praktijk:
Stel je een ziekenhuis voor dat te maken heeft met te veel patiënten en te weinig kamers. Ze vragen artsen, verpleegkundigen en leidinggevenden om apart van elkaar ideeën aan te dragen. Na enkele rondes van dit uitwisselen van gedachten, komen ze uit bij een nieuw planningssysteem en een snellere triage methode. Door deze oplossingen in te voeren, worden patiënten sneller geholpen, is de werkdruk voor het personeel verminderd en voelt de wachtkamer niet langer aan als een blikje sardientjes.
3. Visgraatdiagram (ook wel Ishikawa- of oorzaak-en-gevolgdiagram genoemd)
Denk aan een vis met zijn vertakte graten. Stel je voor dat je grootste probleem de kop van de vis is, en dat alle oorzaken van het probleem de graten vormen. Dat is het visgraatdiagram. Het is een handige manier om alle oorzaken van een probleem overzichtelijk in kaart te brengen, zodat je gericht aan oplossingen kunt werken.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Identificeer het belangrijkste probleem en schrijf deze in de kop van de vis.
- Brainstorm over alle mogelijke oorzaken van dit probleem en groepeer vergelijkbare ideeën in hun eigen categorie, zoals bijvoorbeeld: hulpmiddelen, team, materialen en werkwijzen.
- Ga dieper in op iedere oorzaak en voeg meer lagen toe aan de graten van je vis.
- Analyseer je vis en ontdek waar het echte probleem ligt.
- Pak de onderliggende oorzaken aan met een gerichte aanpak.
Scenario in de praktijk:
Stel je een bedrijf voor dat gadgets produceert en steeds meer retourzendingen ontvangt omdat de producten snel kapot gaan. Door een visgraatdiagram te maken, ontdekken ze dat verouderde machines en een aantal ongetrainde medewerkers hier grotendeels verantwoordelijk voor zijn. Ze investeren in moderne apparatuur en starten een trainingsprogramma. Al snel gaan hun gadgets langer mee, zijn klanten tevreden en nemen de retourzendingen flink af.
4. Monte Carlo-simulatie
Imagine you're trying to predict the weather for a big outdoor event. There's a lot of guesswork involved, right? Now, replace the weather with any big decision you need to make at work, and instead of guesswork, you use a super-smart computer method called the Monte Carlo Simulation . It's like playing out a thousand different futures on your computer to see all the possible outcomes of your decisions, based on real data and probabilities.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Bepaal welke beslissing je moet nemen en welke factoren de uitkomst ervan kunnen beïnvloeden.
- Gebruik software om duizenden simulaties uit te voeren en pas de factoren iedere keer aan om te zien op welke verschillende manieren de zaken kunnen aflopen.
- Analyseer de resultaten om de meest waarschijnlijke uitkomsten te bepalen en stem je strategie daarop af.
Scenario in de praktijk:
Een projectteam twijfelt of ze hun nieuwe app in het voorjaar moeten lanceren of beter kunnen wachten tot de herfst. Ze voeren een Monte Carlo-simulatie uit en voeren daarbij gegevens in zoals de voortgang van de ontwikkeling, de concurrentie op de markt en de reactie van potentiële klanten. De simulatie toont aan dat een lancering in de herfst een grotere kans op succes biedt, dankzij een rijpere markt. Met deze inzichten passen ze hun planning aan en richten ze zich op het verder verbeteren van de app en het voorbereiden van een krachtigere marketingcampagne voor de herfst.
5. Trapladder techniek
Stel je een ladder voor waarbij elke trede een nieuw idee of perspectief toevoegt aan het besluitvormingsproces van een team. Dat is de kern van de Trapladder techniek. Deze gestructureerde methode zorgt ervoor dat iedereen de kans krijgt om zijn mening te geven, waardoor de uiteindelijke beslissing beter onderbouwd en veelzijdiger wordt. Het proces begint met een kleine werkgroep, waarna telkens één persoon wordt toegevoegd die zijn eigen unieke bijdrage levert.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Begin met een kleine werkgroep die het probleem bespreekt.
- Introduceer de teamleden één voor één in de discussie, waarbij je elke nieuwe persoon de kans geeft zijn of haar gedachten te delen voordat hij of zij de bestaande ideeën van de groep hoort.
- Ga door totdat alle leden zijn toegevoegd en bijgedragen. Bespreek vervolgens als groep om tot een besluit te komen.
- Zorg dat elke stem telt en dat geen enkele mogelijkheid onbenut blijft.
Scenario in de praktijk:
A marketing team is having a brainstorming session for a new product. They start with two members discussing initial thoughts. Gradually, they introduce the rest of the team, one by one. A late addition brings a game-changing idea that hadn't been considered — using augmented reality in the campaign. This idea, coming from a fresh perspective uninfluenced by the earlier discussion, leads to a highly innovative and successful marketing strategy.
6. Het Futures Wheel
Stel je een wiel voor, met jouw beslissing in het midden en alle mogelijke uitkomsten die zich als spaken naar de toekomst verspreiden. Dat is het Futures Wheel, een hulpmiddel om zowel de directe als indirecte gevolgen van je keuzes inzichtelijk te maken. Het helpt je voorbij de onmiddellijke impact te kijken en kansen en risico’s te ontdekken die je anders wellicht over het hoofd zou zien.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Laat het wiel de doorslaggevende factor zijn bij je beslissing.
- Begin in het midden en breng eerst de gevolgen van de eerste orde in kaart, gevolgd door die van de tweede orde, en zo verder. Op deze manier ontdek je stap voor stap de impact van je beslissing.
- Gebruik dit overzicht om toekomstige uitdagingen en kansen te voorspellen, zodat je je strategie sterker en effectiever maakt.
Scenario in de praktijk:
Een bedrijf denkt na over het invoeren van thuiswerken voor werknemers. Met het Futures Wheel brengen ze niet alleen directe voordelen in kaart, zoals tevredenere medewerkers, maar ook lange termijn effecten zoals minder behoefte aan kantoorruimte, veranderingen in de teamdynamiek en aanpassingen in het aannamebeleid. Dankzij deze vooruitziende blik kunnen ze een uitgebreider en flexibeler thuiswerkbeleid ontwikkelen, wat zorgt voor een soepele overgang naar een dynamischere en veerkrachtigere organisatie.
7. Satisficing
In de zakenwereld betekent ‘satisficing’ zoiets als het kiezen van een betrouwbare teamgenoot voor een project. Je gaat niet telkens op zoek naar de ultieme all-star, maar kiest iemand die direct aan de slag kan en het werk goed uitvoert. Deze aanpak voorkomt eindeloos zoeken en twijfelen. Het werkt omdat het het proces vlot houdt: je stelt je essentiële criteria vast, vindt iemand die daaraan voldoet, en gaat meteen aan de slag. Het draait om slimme, snelle beslissingen die goed genoeg zijn, zodat jij je kunt focussen op het halen van deadlines en de volgende grote uitdaging.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Stel vast wat echt essentieel is, zonder extra franjes.
- Overweeg je mogelijkheden en kies de eerste optie die aan de criteria voldoet.
- Overdenk het niet te veel en neem stappen vooruit.
Scenario in de praktijk:
Jouw bedrijf heeft een nieuwe leverancier voor kantoor artikelen nodig. In plaats van elke optie eindeloos te analyseren, bepaal je wat belangrijk is: betrouwbaarheid, kwaliteit en redelijke prijzen. De eerste leverancier die je tegenkomt en aan deze eisen voldoet, kies je direct. Beslissing gemaakt, probleem opgelost, iedereen blij en de voorraad op orde.
8. Abilene Paradox
Heb je wel eens een vergadering meegemaakt waarin iedereen uiteindelijk instemt met iets wat eigenlijk niemand echt wil? Dat noemen we de Abilene Paradox. Het is een vreemd menselijk verschijnsel waarbij iedereen denkt dat hij of zij de enige is die het er niet mee eens is, en daarom toch akkoord gaat om geen onrust te veroorzaken. Dit inzicht kan een echte verandering teweegbrengen in het bedrijfsleven. Het stimuleert mensen om hun mening te delen, zodat beslissingen worden genomen die écht goed zijn voor het team, en niet alleen om de vrede te bewaren.
How to use it at work :
- Moedig alle teamleden aan om open en eerlijk hun mening te delen.
- Creëer een omgeving waarin het veilig is om van mening te verschillen.
- Check nogmaals of er echt consensus is en niet alleen maar word ingestemd om de schijn hoog te houden.
Scenario in de praktijk:
Het team bespreekt of ze een dure brancheconferentie moeten bijwonen. Hoewel iedereen lijkt te willen meedoen, blijkt uit anonieme feedback dat de meesten de kosten niet rechtvaardig vinden. Met deze inzichten kiest het team ervoor te investeren in online trainingen, waardoor ze geld besparen en hun vaardigheden blijven ontwikkelen.
9. Cynefin-framework
Het Cynefin-Framework werkt als een kaart voor besluitvorming. Sommige problemen zijn simpel en duidelijk (eenvoudig), andere zijn ingewikkeld en vragen om expertise (ingewikkeld), weer andere lijken op doolhoven vol onzekerheid (complex), en sommige zijn volledig chaotisch en onvoorspelbaar (chaotisch). Door te begrijpen met welk type probleem je te maken hebt, kun je de juiste aanpak kiezen. Dit framework is een waardevol hulpmiddel voor bedrijven omdat het helderheid brengt en je helpt de juiste koers te bepalen - of dat nu betekent het volgen van best practices, grondig onderzoek doen, experimenteren om te ontdekken wat werkt, of juist snel handelen om de situatie te stabiliseren.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Bepaal met welk probleem je te maken hebt.
- Kies je aanpak op basis van het type probleem.
- Pas je aan naarmate je meer leert.
Scenario in de praktijk:
De verkoop neemt af, maar de oorzaak is onduidelijk. Met het Cynefin-Framework herken je de situatie als complex: er zijn te veel variabelen en geen eenduidige verklaring. Daarom experimenteer je met verschillende kleine aanpassingen om te ontdekken wat effect heeft. Deze aanpak resulteert in een combinatie van verbeteringen in marketing en klantenservice, waardoor de verkoop langzaam weer stijgt. Het gaat erom je strategie af te stemmen op de aard van het probleem.
10. Kosten-batenanalyse
Think of cost-benefit analysis like weighing whether to upgrade your office coffee machine. It's not just about the fancy features; you're comparing the upfront costs against the perks, like happier employees and potentially more productivity . In business, this method is gold because it breaks down decisions into clear numbers: what you'll spend versus what you'll gain. It helps you see beyond the immediate expense to the bigger picture benefits, making sure your investments are smart ones that pay off in the long run.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Maak een lijst van alle kosten (tijd, geld, middelen) die aan de optie verbonden zijn.
- Doe hetzelfde voor de voordelen (verhoogde efficiëntie, tevredenheid, omzet).
- Weeg beide kanten tegen elkaar af om te zien of de voordelen opwegen tegen de kosten.
Scenario in de praktijk:
Jouw bedrijf denkt erover om over te stappen op een nieuwe projectmanagementtool. Uit de kosten-batenanalyse blijkt dat de tool iets duurder is, maar dat hij projecten veel sneller laat verlopen en de samenwerking in teams verbetert. De hogere productiviteit en soepelere workflows maken de overstap een logische keuze, omdat de investering zich op de lange termijn zeker terugbetaalt.
11. Een voor- en nadelenlijst
Het maken van een voor- en nadelenlijst is vergelijkbaar met de keuze maken tussen thuiswerken of op kantoor werken. Je zet de plus- en minpunten van elke optie op een rijtje om duidelijkheid te krijgen. Het is een eenvoudige en directe manier om je opties te overzien en te zien welke kant de voorkeur krijgt. In het bedrijfsleven is deze methode bijzonder waardevol vanwege de eenvoud en effectiviteit. Het helpt je om beide kanten goed te bekijken, zodat je je beslissing vanuit alle perspectieven hebt doordacht.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Maak voor elke optie een lijst van de voordelen (pluspunten) en nadelen (minpunten).
- Analyseer de lijst grondig.
- Bepaal welke optie de voordelen groter maakt dan de nadelen.
Scenario in de praktijk:
De marketingafdeling overweegt twee campagnestrategieën. Door voor elke strategie een lijst met voor- en nadelen te maken, wordt duidelijk dat strategie A goedkoper is, terwijl strategie B een groter bereik en meer betrokkenheid kan opleveren. Dit inzicht helpt het team om te kiezen voor strategie B, omdat ze geloven dat de voordelen de extra kosten waard zijn.
12. Beslissingsmatrix
Stel je voor dat je een nieuwe kantoorlocatie moet kiezen. Met een beslissingsmatrix kun je deze keuze analyseren aan de hand van factoren zoals huurprijs, grootte, locatie en voorzieningen. Je geeft elke factor een score, zodat je makkelijk kunt zien welke optie het beste uit de bus komt. Het is eigenlijk een soort scorebord voor je beslissing. In het bedrijfsleven is deze methode erg effectief, omdat het subjectieve meningen omzet in een objectieve, meetbare vergelijking. Dit is vooral handig als je met meerdere aspecten rekening moet houden en wilt bepalen welke optie het beste past bij jouw prioriteiten.
Maar hoe werkt dit in de praktijk?
- Bepaal welke criteria essentieel zijn voor de beslissing.
- Beoordeel elke optie op basis van deze criteria.
- Tel de scores op om te zien welke optie de hoogste score haalt.
Scenario in de praktijk:
Jouw bedrijf moet software kiezen voor het beheren van klantrelaties. Je stelt een beslissingsmatrix op met criteria zoals kosten, gebruiksvriendelijkheid, integratie met bestaande systemen en klantenservice. Nadat je elke optie hebt beoordeeld aan de hand van deze punten, valt één softwarepakket op als niet alleen betaalbaar, maar ook perfect passend bij je huidige systeem. Dankzij de beslissingsmatrix weet je precies welke CRM-software je kiest, gebaseerd op een grondige analyse.
Heb je er wel eens aan gedacht om het team mee te nemen naar een andere locatie om hun hoofd leeg te maken?
Heading off-site with the leadership team can be a game-changer when it comes to making important decisions. You all get the chance to step away from the usual buzz and get those creative juices flowing but in a more relaxed way . When you're out in a new setting, away from the day-to-day, making those big decisions feels more like a shared adventure. It's a chance to reconnect, rethink, and come back stronger.
Lijkt dit je een goed idee, maar weet je niet waar je moet beginnen? Maak dan kennis met Surf Office!
We've had the pleasure of organizing over 700+ retreat experiences , including remote teams , for many different companies. Here’s how what we offer:
- Stressvrije transfers? Wij regelen het voor je! ✅
- Kwaliteitsgegarandeerde accommodaties? Check! ✅
- Boeiende Teambuilding activiteiten ? Our speciality ✅
- Restaurant reserveren? Daar helpen we je graag bij! ✅
- Deskundige hulp bij het plannen van je retreat? Natuurlijk hebben wij dit geregeld! ✅
- Ondersteuning op locatie, afgestemd op je behoeften? Absoluut ✅
Not only this but we also have access to 150+ locations around Europe, APAC, the US and now Latin America , meaning the sky is your limit when it comes to choosing the right location for you and your team and making those all important big decisions.
Book now , spaces are limited!
